Vorige maand hebben we een audit van het CRKBO gehad, het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs. Dat was nodig omdat we graag willen blijven trainen zonder onze klanten BTW in rekening te brengen. Omdat ik weet dat veel trainers binnenkort dezelfde audit krijgen, vind je in dit blog mijn ervaringen en tips over het CRKBO en trainen zonder BTW.
Tip 1: kies bewust voor het CRKBO
Denk je erover om BTW-vrij te gaan of te blijven werken? Bedenk dan goed of je dat echt wil, want BTW-vrij werken heeft niet alleen voordelen. De belangrijkste voor- en nadelen op een rijtje.
Voordelen
- Je trainingen worden interessanter voor private klanten. (Voor zakelijke klanten, die zelf BTW kunnen aftrekken, maakt het niet zoveel uit of je BTW-vrij kunt werken.)
- Je kunt freelancen voor de grotere trainingsbureau’s (want die eisen vaak dat je BTW-vrij werkt).
- Je hoeft geen BTW-boekhouding meer bij te houden.
Nadelen
- De audit kost tijd, energie en geld (dat loopt uiteen van €140 tot €1000 per 4 jaar).
- Je kunt de BTW die je leveranciers betaalt (voor zaalhuur, catering et cetera) niet meer verrekenen met de BTW die je klanten in rekening brengt. Daardoor worden je kosten hoger.
Veel trainers lijken de nadelen op de koop toe te nemen, want de meesten van ons staan nu ingeschreven bij het CRKBO. Vaak zal dat noodgedwongen zijn gebeurd, want vrijwel alle trainingsbureaus eisen tegenwoordig van freelancers dat die BTW-vrij werken. Veel keuze hadden ZZP-ers de laatste tijd dus niet, maar misschien gaat dat veranderen als de markt weer aantrekt. Daar komt bij dat het CRKBO de spelregels zo veranderd heeft dat ZZP-ers BTW-vrij werken voor trainingsbureaus mogen combineren met BTW-plichtig werken voor eigen klanten. Zie tip 2.
Meer weten over BTW-vrij trainen? Lees hier verder.
Tip 2: instelling of docent?
Ga je BTW-vrij werken of blijf je dat doen? Kijk dan goed hoe je je registreert bij het CRKBO. Dat kan namelijk op 2 manieren: als instelling en als docent.
Voor het CRKBO ben je een instelling wanneer je onder eigen vlag trainingen aanbiedt. Je bent dan hoofdaannemer en draagt de volle verantwoordelijkheid voor je aanbod. Het doet er niet toe of je de trainingen zelf uitvoert of anderen daarvoor inhuurt – beide mag. Als instelling mag je BTW-vrij werken nadat je de zwaarste en duurste audit van het CRKBO gehad hebt.
Ben je freelancer en voer je alleen trainingen uit voor anderen? Dan ben je volgens het CRKBO docent. Als docent ben je ‘alleen’ verantwoordelijkheid voor de goede uitvoering van de training en niet voor de hele rimram er omheen. Daarom is de toets voor docenten ook lichter en goedkoper dan die voor instellingen. Heb je als trainer een SPHBO-diploma gehaald, bijvoorbeeld voor de opleiding train de trainer? Dan kun je je rechtstreeks laten registreren als docent en heb je helemaal geen audit nodig.
Nu geldt voor veel trainers dat ze soms werk uitvoeren voor anderen (docent) en soms eigen klanten bedienen (instelling). Lange tijd moest je dan automatisch de zware audit voor instellingen doen om BTW-vrij te kunnen werken. Maar sinds 1 januari 2014 mag je als ZZP-er van 2 walletjes eten: je mag BTW-vrij werken voor anderen en je mag ook eigen klanten bedienen zolang je die wél BTW rekening brengt. Deze combinatie is nieuw en interessant voor veel ZZP-ers die zich 4 jaar geleden noodgedwongen hebben laten registreren als instelling. Zij kunnen nu overstappen naar het lichtere regime.
Tip 3: kijk eens bij de SER en de NRTO
Als je besloten hebt dat je BTW-vrij wilt (blijven) werken, download je het auditformulier van de site van het CRKBO. Dan zie je allemaal aandachtspunten waarvan je denkt ‘Waarom moet dit?’ Ik ging er meer van snappen toen ik ontdekte dat het CRKBO niet op eigen houtje handelt.
De afgelopen jaren hebben werkgevers- en consumentenorganisaties druk overlegd over de rechten en plichten van deelnemers en trainers. Dat gebeurde onder meer in de Sociaal Economische Raad (SER) die op 12 november 2013 uitgebreide voorwaarden publiceerde voor de consumenten van particuliere onderwijsinstellingen. De brancheorganisatie van trainingsbureaus, de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO), heeft die voorwaarden overgenomen en er een ethische code onder geschoven. Het is de moeite waard om deze documenten eens door te nemen, want daardoor gaat het auditformulier van het CRKBO meer leven.
Tip 4: gebruik de audit om te leren
De verleiding is groot om het auditformulier van het CRKBO te gebruiken als een afvinklijst en dat is jammer. Want met afvinken, wordt de procedure een verplicht nummertje, een lastige klus die je snel wil klaren.
Toen ik de audit 4 jaar geleden voor de eerste keer deed, heb ik hem gebruikt om van te leren. Ik realiseerde me dat de eisen van het CRKBO konden helpen om onze procedures op orde te brengen. Krijgen klanten alle relevante informatie, hoe bewaak ik de kwaliteit van de trainers binnen de school voor training, kloppen de leveringsvoorwaarden, is er een goede klachtenregeling? Sommige onderdelen waren een zwakke plek: ik richt me vooral op de kwaliteit van de trainingen en vind de rest minder belangrijk. Maar ik realiseer me ook dat dat niet prettig is voor klanten en mogelijk schadelijk voor mijn bedrijf.
De ‘blik van buiten’ van de auditor helpt me om scherp te blijven. Door van buiten naar binnen te kijken, viel me bijvoorbeeld op dat onze leveringsvoorwaarden en ons privacyreglement simpeler konden, dat klanten niet alle informatie op één plek konden vinden en dat sommige zinnetjes dubbelzinnig waren. Het was mooi om dat te kunnen verbeteren. Doordat we de audit nu als leerervaring zien en niet als verplicht nummer, is het leuker om eraan te werken.
Tip 5: zorg voor een goede klachtenregeling
Het is misschien een detail, maar zorg voor een goede klachtenregeling. Wij hebben op dit ogenblik een eigen klachtencommissie en het CRKBO vindt dat goed. Er zijn ook andere mogelijkheden. Als ZZP-er kun je goed terecht bij de Nederlandse Orde voor Beroepstrainers (NOBTRA) en gebruik maken van haar klantenprocedure. Aansluiten bij de NOBTRA kost €175 per jaar. Je kunt klachten ook laten afhandelen via de Stichting Geschillencommissie voor Consumentenzaken. Dat kost €550 per jaar en je bent dan verplicht om te werken met de leveringsvoorwaarden van de SER (zie hierboven). Wanneer je lid wordt van de NRTO (zeker €1100 per jaar) ben je automatisch aangesloten bij de Geschillencommissie.
Ik ben trouwens websites tegengekomen van trainingbureaus die beweren dat klanten met klachten terechtkunnen bij de NOBTRA. Navraag leerde echter dat bureaus zich niet kunnen aansluiten bij de NOBTRA, alleen individuele trainers kunnen dat doen. Let dus goed op wat je belooft.
Tip 6: kijk naar de nieuwe consumentenregels
Vanaf 13 juni 2014 gelden er nieuwe regels voor de verkoop van producten en diensten aan consumenten. Het CRKBO heeft veel daarvan al verwerkt in de audit. Twee regels zijn nieuw en belangrijk voor trainers.
Wanneer je een training verkoopt via Internet, hebben klanten vanaf 13 juni een wettelijke bedenktijd van 14 kalenderdagen. Binnen die termijn kunnen ze kosteloos annuleren. Als verkoper ben je verplicht om deze termijn duidelijk te noemen; wanneer je dat vergeet, wordt de bedenktijd automatisch 12 maanden en kunnen deelnemers dus tot het laatste moment kosteloos annuleren. Let daarom goed op dat je de bedenktijd noemt. Wanneer je geregistreerd bent bij het CRKBO wordt de bedenktijd nog langer: klanten hebben dan 14 werkdagen de tijd om kosteloos af te zien van een training!
Wanneer je een training verkoopt via je website moeten klanten op een bepaald moment op een bestelknop drukken. Van de overheid moet je als verkoper voortaan duidelijk maken dat klanten daarmee een betalingsverplichting aangaan. Wij hebben dat opgelost door onder aan ons inschrijfformulier de volgende tekst te plaatsen. ‘Let op: wanneer je dit formulier verzendt, ga je een contract met financiële verplichtingen aan.’ Niet erg elegant, maar wel duidelijk.
Tip 7: koester kritische klanten
Heb je de audit gehad en ben je geslaagd? Proficiat! Geniet dan even van je welverdiende rust, maar zak vooral niet weg. De regels waarmee je te maken hebt, veranderen continue (zie tip 6). Gelukkig zijn er klanten die af en toe aan de bel trekken omdat ze dingen onduidelijk vinden. Beschouw hun feedback als een cadeautje waardoor je de werkprocessen en communicatie scherp kunt houden. En wees blij met het CRKBO dat veranderende regels verwerkt in haar audit, zodat je weet dat je up to date werkt als je die audit elke 4 jaar aflegt.
Mooi overzichtelijk stuk. Dank Karin. Meeste informatie is mij wel min of meer bekend, maar dit lezen helpt ook al om scherp te blijven.
Hi Karin,
Dit noem ik nog eens klantgerichtheid. Jij zet voor mij op een rijtje waar ik al even over aan het broeden ben en nu door, (familie)omstandigheden niet het heldere hoofd voor heb. Echt heel fijn. Ik ga voornamelijk nog train de trainer trainingen geven, en dan lijkt BTW-vrij werken een logische keuze, in het geval van open inschrijvingen.
Ter info: ik werk sinds een aantal jaren voor voornamelijk HBO-onderwijsinstellingen (bekostigd en commercieel). Deze opdrachtgevers eisen inderdaad een CRKBO registratie, BTW vrij. Anders wordt de BTW ingehouden op je uurtarief.
Ik kan daarrdoor nagenoeg geen voorbelasting terugvragen. De nadelen ken ik dus al en ben ik aan gewend.
Inmiddels is mijn bedrijf volwassen aan het worden en groei ik uit het freelancerschap. (Mooi woord 🙂
Het is fijn te horen dat als ik in-ccompany train/coach bij commerciele bedrijven, ik BTW zal mogen heffen. Dan schelen locatiekosten soms best een slok op een borrel.
Kortom, thank ‘s, Karin. Wederom geef je mij als collega door je eigen ervaring te delen precies wat ik nodig heb als ondernemer 🙂
Hartelijke groet,
Heleen Gombert
Dag Karin,
Fijn om je stuk te lezen. Ik heb deze week de audit gehad van het CRKBO. Mijn tweede ervaring met deze instelling is een prettig gesprek waarvan ik weer geleerd heb en de puntjes ook weer op de i gaan.
Ik vind het heel prettig dat je alle tips zo helder op een rijtje hebt staan en ik daardoor heel simpel een aantal zaken nog eens door kan lezen. Zo moest ik bijvoorbeeld nog op zoek naar de consumentenvoorwaarden en die kon ik nu gewoon even aanklikken.
Kortom: dank je wel! En ook als je de audit al hebt gehad is het dus erg prettig en zinvol dit te lezen.
Hartelijke groet
Super van je om dat zo te doen en veel mensen te helpen Karin !
Ik deel jouw ervaringen en tips (alleen heb ik ze niet zo mooi gedeeld zo als jij nu doet :-), de eerste keer is het veel werk, daarna gaat het makkelijker. veel succes iedereen die er nog voor moet gaan , groet, Els Mourits
Wat fijn om jullie reacties te lezen!
Ik twijfelde erg of deze info interessant zou zijn voor collega’s (het gaat tenslotte niet over wat je vanuit je vak doet :-)) en dan is het heel erg fijn om te lezen dat jullie er wat aan hebben. Dank dat jullie me dat laten weten!
Dank Karin,
Erg helder stuk. Weet nu eigenlijk nog steeds niet wat ik ga doen. CoachSpeelplaats is een instelling en mijn doelgroep is zelfstandige ondernemers, (coaches, trainers), die toch meestal BTW-plichtig zijn. Maar dat is ook jouw doelgroep, toch?
groet, Arianne
Beste Arianne,
Als je klanten meestal BTW plichtig zijn, hoef je niet bij het CRKBO aan te melden lijkt me.
De zelfstandige trainers die bij mij komen, zijn regelmatig BTW vrijgesteld en dan scheelt het een stuk. Daarnaast is mijn doelgroep breder: ook binnen de zorg, hogescholen, adviesbureaus etc.
Ha Karin,
Jouw nieuwsbrief kwam als een geschenk, precies op het moment dat ik met de CRKBO-registratie bezig wil gaan. Ik heb destijds gekozen voor een snelle en makkelijke weg omdat ik vooral veel universiteiten als klant heb en ik bovendien een lerarenaantekening heb. Maar nu zijn er toch ook steeds meer opdrachtgevers uit andere hoeken en gaan we individuele cursussen aanbieden. Een switch naar een bureauregistratie ligt dan voor de hand.
Heel hartelijk dank voor het overzicht en de tips!
Dag Karin,
Erg goed overzicht en prettig om alles op een rij te zien!
Ben even benieuwd of de trainers die deze pagina volgen/bij jouw bedrijf aangesloten zijn allemaal een WA-verzekering hebben (verplichting vlgs CBRKO).
Tips?
Lies de Vries
Hoi Karin,
Ontzettend bedankt voor deze info, net op het moment dat ik ermee bezig was!
Ik begrijp alleen iets niet. Is het daadwerkelijk mogelijk de Geschillencommissie Consumentenzaken klachten te laten behandelen zonder dat de trainer is aangesloten bij het NRTO? Want in het PON reglement staat direct bij artikel 1 dat de ‘ondernemer’ betekent: het lid van NRTO.
Dag Femke,
Ja, die vraag kan ik me voorstellen. Nadat ik het blog geschreven had, zijn er een paar dingen veranderd in de regelingen. De belangrijkste verandering is dat je je als trainer of bureau nu op 2 manieren kunt aansluiten bij de geschillencommissie: 1) collectief, via de NRTO; 2) en individueel als los bedrijf.
1. Wanneer je lid bent van de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO) ben je automatisch aangesloten bij de Geschillencommissie. Eventuele geschillen met klanten of deelnemers leg je dan voor aan de commissie Particuliere Onderwijsinstellingen van de Geschillencommissie. Als trainer of bureau ben je daarbij gebonden aan de ‘Algemene voorwaarden consumenten voor particulier onderwijs en opleidingen’ die in 2015 zijn opgesteld in een overleg tussen de Consumentenbond en de NRTO. Het lidmaatschap van de NRTO – en daarmee ook van de Geschillencommissie – kost minstens €1500 per jaar.
2. Wanneer je geen lid bent van de NRTO kun je er als trainer of bureau voor kiezen om je individueel aan te sluiten bij de Geschillencommissie. Eventuele geschillen met klanten of deelnemers leg je dan neer bij de commissie Algemeen van de Geschillencommissie. Je eigen leveringsvoorwaarden (en níet die van de NRTO) vormen het uitgangspunt voor de beraadslaging van de commissie Algemeen. De laatste keer dat ik ernaar informeerde, kostte een individuele aansluiting bij de Geschillencommissie €461 per jaar (exclusief btw). Die bijdrage garandeert trouwens je toegang tot de Geschillencommissie. Wanneer de commissie Algemeen zich echt over een geschil moet gaan buigen, betaal je voor elke nieuw geschil nog extra kosten. Afhankelijk van het werk dat de commissie verzet, kan dat in de honderden euro’s lopen.
Het belangrijkste verschil is dus dat je via de NRTO deelneemt aan een uniforme, maar herkenbare regeling. Wanneer je individueel lid bent van de Geschillencommissie heb je meer een regeling op maat.
Hallo Karin,
Ik was rond aan het kijken voor informatie over wat het betekent als ik een training volg bij iemand of een instelling die door het CRKBO gekeurd is. Wat me opvalt is dat veel bedrijven/trainers aangeven dat zij ‘geaccrediteerd’ zijn door het CRKBO en anderen geven aan dat zij ‘geregistreerd’ zijn bij het CRKBO. Zit hier verschil in? Dat kan mijn keuze beïnvloeden.
Beste Henriette,
Ja, ik kan me je vraag voorstellen. Certificeren en registreren klinkt als iets anders, maar feitelijk is het hetzelfde. Het CRKBO zegt zelf dat ze docenten en instellingen registreren. Sommige docenten en instellingen vinden dat blijkbaar niet chique genoeg en spreken liever van accrediteren (en misschien zijn er ook nog wel die het hebben over certificeren). Maar uiteindelijk is het allemaal hetzelfde: het gaat om instellingen en docenten die een toetsing van het CRKBO doorlopen hebben en daardoor vrijgesteld zijn van de wettelijke plicht om BTW in rekening te brengen.
Op het logo dat het CRKBO ons gaf voor onze website noemen ze het zelf ‘CRKBO geregistreerde instelling’.
Hallo Karin,
Dank voor jouw overzichtelijke informatie! Blij mee. Ik heb nog 2 vragen: Wij zijn een insteling en werken nu nog voornamelijk voor bedrijven die BTW kunnen aftrekken. Maar daar komt verandering in dus vandaar dat ik geïnteresseerd ben in CRKBO optie.
Mijn 1e vraag: als wij vrijgesteld zijn van BTW en ik stuur een factuur naar een bedrijf dat niet vrijgesteld is van BTW, hoe gaat dat dan? Stuur ik dan een factuur zonder BTW? Maar kan hun administratie dat wel verwerken? Of hoe zit dit?
2e vraag: Wij zijn een instelling, mogen wij klanten ook de keuze stellen of wel of geen BTW factuur willen ontvangen? En zo ja, dan kunnen wij de BTW kosten toch wel aftrekken?